Sırbistan’da 17 Aralık 2023’te düzenlenen ve “usulsüzlük” yapıldığı iddiası ve “seçimin iptali” talebiyle uzun süre protestolara neden olan erken genel ve yerel seçimin ardından, Sırbistan Ulusal Meclisinde yeni seçilen milletvekillerinin katılımıyla ilk oturum düzenlendi.
Meclisin ilk oturumunda, “en yaşlı milletvekili” sıfatıyla oturuma başkanlık eden Stojan Radenovic, milletvekillerinin onaylandığını ve Meclisin oluşturulduğunu söyledi.
Oturum başladığında muhalefet kanadı partilerden oluşan “Sırbistan şiddete karşı” ittifakı milletvekillerinin protesto gerçekleştirmesi ve ” Kosova, Sırbistan’dır” pankartları açması üzerine oturuma ara verildi.
Daha sonra tekrar başlayan oturumda, Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic’in desteklediği ve 2012’den bu yana iktidardaki Sırp İlerleme Partisi (SNS) öncülüğündeki “Aleksandar Vucic-Sırbistan Durmamalı” ittifakı milletvekilleri yemin ederken, muhalif kanadı milletvekilleri yeminlerini salon dışında yaptı.
Yeni hükümetin kurulması için belirlenen 90 günlük süre de başladı
İlk oturumun gündeminde, meclis başkanı, başkan yardımcılarının seçimi, meclis genel sekreterinin atanması, çalışma grupları üyelerinin belirlenmesi konuları yer aldı.
Meclisin ilk oturumuyla yeni hükümetin kurulması için belirlenen 90 günlük süre de başladı.
SNS lideri ve Savunma Bakanı Milos Vucevic, oturumun ardından basın mensuplarına yaptığı açıklamada, muhalif kanadı milletvekillerinin salon dışında yemin etmesine tepki göstererek, bu yeminin halkın karşısında yapılması gerektiğini söyledi.
Vucevic, “Bizi, önümüzdeki 4 yıl boyunca önemli kararlar, Ulusal Meclisin ve milletvekillerinin yapacağı çok sayıda çalışma ile milli ve devlet çıkarlarını koruma mücadelesi bekliyor.” dedi.
SNS öncülüğündeki “Aleksandar Vucic-Sırbistan Durmamalı” ittifakı, 250 sandalyeli ulusal mecliste 129 milletvekiline, muhalefet kanadı partilerinden oluşan “Sırbistan şiddete karşı” ittifakı da 65 milletvekiline sahip.
“Ivica Dacic-Sırbistan Başbakanı” ittifakı 18, NADA koalisyonu 13, “Halkın Oyu, Biz” ittifakı 13, Voyvoda Macarlar Birliği Listesi 6, Usame Zukorlic-Adalet için Birlik Listesi 2, Demokratik Eylem Partisi-Sancak (SDA Sancak) 2, Rusya Partisi 1 ve Arnavut Siyasi Mücadele Listesi 1 milletvekiliyle Mecliste temsil ediliyor.
Muhalefetin seçim itiraz protestoları
Ülkedeki erken genel ve yerel seçimlerin hemen ardından “Sırbistan şiddete karşı” ittifakı, oy kullanma işlemlerinde “usulsüzlük yapıldığı” iddiasıyla başkent Belgrad’da binlerce kişinin katılımıyla protestolar düzenlemişti.
Zaman zaman da gerginliklerin yaşandığı, 18 Aralık 2023’te başlayan muhalefet protestoları, Devlet Seçim Komisyonunun (RIK), muhalefet kanadınca yapılan itirazların reddedildiğini açıklaması ve hemen ertesi günün yılbaşı olması sebebiyle 30 Aralık 2023’te sona ermiş, yeni yılın ardından ise ilk gösteri 26 Ocak’ta yapılmıştı.
Protestolarda, Belgrad Belediye Meclis binasına girmeye çalışan göstericilere göz yaşartıcı gazla müdahale edilmiş, Belediye Meclis binasına meşaleler fırlatan göstericiler, binanın kapısı, pencereleri ve güvenlik kamerasını kırmıştı.
Muhalefet, Bosna Hersek’in iki entitesinden biri olan Sırp Cumhuriyeti’nden (RS) yüzlerce kişinin otobüslerle 17 Aralık 2023’te Belgrad’a getirilerek “usulsüz” oy kullandığını iddia etmişti.